တွၼ်ႈတႃမႄႈမၢၼ်းၸပ်းတွင်ႉဢၼ်လူဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ၼၼ်ႉ

Details
    Created on 08 April 2019
    Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

တႃႇယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ် မီးႁႅင်းၼၼ်ႉ ပေႃးၵိၼ်သင် တေမီးႁႅင်းၵမ်ႉၸွႆႈလုၵ်ႈ ၊ ၵမ်ႉပၼ်ႁႅင်းမႄႈ ၊ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ လူဝ်ႇၵိၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇလၢႆလၢႆလွင်ႈ ယူႇယဝ်ႉ။

(1)ၵိၼ်ပၼ်မွၵ်ႇပၢၼ်းၸိူၼ်း(မွၵ်ႇဝၢႆႇဝၼ်း)
တီႈမွၵ်ႇဝၢႆႇဝၼ်းၼႆႉ မီးထၢတ်ႈမႅၵ်ႇၵသီႇယမ်ႇ ၊ ထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ထၢတ်ႈၸိုၼ်း ၊ ပူဝ်ႇတႅၵ်ႇသီႇယမ်ႇ ၊ ၵႄႇလ်သီႇယမ်ႇ၊ပႃးထၢတ်ႈပီႇတႃႇမိင်ႇ ဢူဝ်ႇမီႇၵႃႇ- 3 ၽႅတ်ႇထီႇ (Omege-3fatty) ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်မႄႈၸပ်းတွင်ႉ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်လုၵ်ႈဢၼ်ယူႇ ၼႂ်းတွင်ႉတႃႇႁူၼ်ႈမုၼ်း ယိုတ်ႈယႂ်ႇလႆႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။



(2)ၵိၼ်ပၼ်ႁူဝ်မၼ်း (ႁူဝ်မၼ်းလႅင် ၊ လိူင် ၊ ၶၢဝ်)
တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵိၼ်ပၼ်ႁူဝ်မၼ်းၼႆႉၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်တူဝ်ၶိင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ႁၢင်ႈ လီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇတႃၸိုၼ်ႈလီႁႅင်းလီသေ ယူႇလီမီးမႃးႁႅင်း ယွၼ်ႉလူၺ်ႈႁူဝ်မၼ်း မီးထၢတ်ႈ ၽွၼ်းလီၼမ်ဝႆႉ လႄႈ လီၵိၼ်ပၼ်တေႉတေႉ။

(3)ၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼူမ်း
ၼမ်ႉၼူမ်း ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ထၢတ်ႈ ၼမ်ႉၼူမ်းၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈၵႄႇလ်သီႇယမ်ႇ ဢၼ်ႁႅင်းလိူဝ်လႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်းၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ယူႇၼၼ်ႉထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။

(4)ပႃၵူႈလွင်ႈ
ပေႃးၵိၼ်ပၼ်ပႃ ၊ ပႃၵူႈဢၼ်ၵူႈလွင်ႈတေ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းတွင်ႉၼၼ်ႉ ဢွၵ်းဢေႃလီ ၊ ဢွၵ်းဢေႃလႅတ်း ယွၼ်ႉဝႃႈပႃၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးထၢတ်ႈ ပလူဝ်ႇတိၼ်းလႄႈ ဢူဝ်ႇမီႇၵႃႇ-3 ၽႅတ်ႇထီႇ (Omege-3fatty) ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉဝႆႉယူႇ။

(5)ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇ
သင်ၵိၼ်ပၼ်ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၸပ်းတွင်ႉယူႇၼၼ်ႉ ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈလွင်ႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ် ၊ လိူတ်ႈတူၵ်းၼမ် ၽွင်းမိူဝ်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၵ်ႇၼႆယဝ်ႉ ၊ ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈပလူဝ်ႇတိၼ်း သေဢမ်ႇၵႃး ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇလႄႈ ထၢတ်ႈတၢတ်ႉတုၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးတင်းၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၊ ၽွင်းမိူဝ်ႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၼႆႉ ထုၵ်ႇၵိၼ်ပၼ် ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။

(6)ထူဝ်ႇလိူင်
ထူဝ်ႇလိူင်ၼႆႉႁဵတ်းၵိၼ်လႆႈၵူႈလွင်ႈၵူႈလၢႆး တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၶဝ်လူဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ပႃးယူႇ ထူဝ်ႇလိူင်ၵေႃႈမီးထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ထၢတ်ႈယႆး ၊ ထၢတ်ႈဝီႇတႃႇမိၼ်ႇ လႄႈ ပလူဝ်ႇတိၼ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတၢင်းၼမ်တၢင်းလၢႆ ၊ လွင်ႈၵိၼ်ထူဝ်ႇလိူင်ၼႆႉပဵၼ် ဢႁႃႇရႃႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉတေႉတေႉယဝ်ႉ။

(7)ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်(ပန်းမုန်လာစိမ်း)
ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်ၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈပူဝ်ႇတႅၵ်ႇသီႇယမ်ႇလႄႈ ၽေႃႉလိတ်ႉဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ တင်းၼမ်လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ ၶဝ်လုပ်ႇတေၵႅၼ်ႇၶႅင် တွၼ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼ်ႂးတွင်ႉၵေႃႈ လုပ်ႇတေၸဵဝ်းၶႅင်ႁႅင်းလီ ၵမ်ႉၸွႆႈလႆႈပႃးယဝ်ႉ။

(8)ၶႆႇၵႆႇ
တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်တိုၵ်ႉယူႇၼႂ်းတွင်ႉမႄႈ တေယူႇလီပီးသၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵိၼ်ပၼ်ၶႆႇၵႆႇ ဢၼ်မီးထၢတ်ႈၵႄႇလူဝ်ႇရီႇ ၊ ပလူဝ်ႇတိၼ်း ၊ Omege-3 fatty ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ ၊ ထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ၽေႃႉလိတ်ႉဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ ၊ ထၢတ်ႈၵူဝ်ႇလိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈပႃးလႄႈ ၸွႆႈပၼ်ပဵၼ်ႁႅင်း
တေႉတေႉယဝ်ႉ။

(9)ၵူၺ်ႈ
တီႈဢၼ်မႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉၵိၼ်ပၼ်ၵူၺ်ႈတႃႇသေႇ ၸွႆႈပၼ်တူဝ်ၶိင်းမီးမႃႇ မီးႁႅင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈၶမ်ႈတွၼ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ၼွၼ်းလပ်းလႆႈလီယူႇယဝ်ႉ။

(10)မၢၵ်ႇၶေႃႁႅင်ႈ ၊ မၢၵ်ႇၶေႃ (တရုတ်ဆီးသီးခြောက်)
တီႈမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉပဵၼ်တွင်ႉယိုင်ႈ၊ တွင်ႉၶိုၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇႁူင်းၶဝ်ႈ ၶဝ်ႈဢမ်ႇယွႆႈလႆႈ ၼၼ်ႉ သင်ၵိၼ်ပၼ်မၢၵ်ႇၶေႃႁူၺ်ႇ မၢၵ်ႇၶေႃႁႅင်ႈ တႃႇသေႇၸိုင် ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။

တီႈမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉၵိၼ်ပၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်လၢတ်ႈၼႄမႃးၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇၼႂ်းတွင်ႉ လႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈတေၵႅၼ်ႇၶႅင်ယူႇလီ တေမီးႁႅင်းတေယူႇငၢႆႈ ၵႂႃႇမႃးပႆလႂ် ၵေႃႈငၢႆႈ တေဢမ်ႇမီးၶိုၼ်ႈမီးၵူၼ်ႉသင် ၼႆယူႇယဝ်ႉ ၊ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းမႅၼ်ႈတႃႇသေႇ ၵိၼ်ပၼ်ႁႂ်ုႈမႅၼ်ႈလူမ်း ယွၼ်းၵိၼ်တႃႉ ၊ ၵိၼ်ပၼ်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈတွင်ႉယူႇငၢႆႈ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈငမ်ႇၵၼ် တၢင်းပၢႆးယူႇလီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ တႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢိင်ၽိုၼ်--WWW.GandaWin
ပိၼ်ႇ--ၼမ်ႉၸူမ်သၢႆးၽူး
http://taifreedom.com/shan/index.php/article/5463-2019-04-08-05-09-39