ယႃႇၸႂ်တူၵ်း ယွၼ်ႉလွင်ႈလႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ ၊ ၸုၼ်ႉပႅတ်ႈ၊ လိုပ်ႈပႅတ်ႈ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလွင်ႈတၢင်းသေလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းပိူၼ်ႈပွႆႇပႅတ်ႈပေႃးၼႆ မိူၼ်တင်းၶဝ်သူင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇတီႈသဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။  ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူႈၸိူဝ်းၵူႈလွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမေႃဝူၼ်ႉႁၼ် တေမေႃထတ်းသၢင်ႈမႃး။ ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမေႃလိူၵ်ႈဢဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်မၢၼ်ႇမႅၼ်ႇ လႄႈတေမေႃႁဵတ်းမေႃ သၢင်ႈ ၼႄ ၼမ်ႉ ၼႄ တူဝ်ၵႂႃႇ။

ပေႃးဝႃႈလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းပိူၼ်ႈပွႆႇပႅတ်ႈၼႆႉၶႂ်ႈဝႃႈလီဢိူဝ်ႈၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝႃႈၼႆၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် ဢမ်ႇလီယုမ်ႇသေ ဢိတ်း။  ၵွပ်ႈသင်လႄႈဝႃႈၼႆလႃႇ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်၊ ႁဝ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈလီမိူဝ်ႇ၊ လီၸၢၼ်ႈ၊ လီၸင်း လွင်ႈလႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ  လီၸင်းလွင်ႈလႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈဝႃႈၼႆသေတႃႉ လွင်ႈလႆႈ တူဝ်ထူပ်းဢၼ် ထုၵ်ႇၸုၼ်ႉ ပွႆႇပႅတ်ႈၼႆႉ တေသူင်ႇႁဝ်းၵႂႃႇႁွတ်ႈတီႈဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈလိူဝ် ၼၼ်ႉၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တီႈတေႉမၼ်းၵေႃႈ လွင်ႈထုၵ်ႇလႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလေႃးၵထမ်ႇဢၼ် ၼိုင်ႈယူႇ တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းၸၢတ်ႈပၼ်။ ၸၢၼ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်သေၶျႃႇမၼ်းၸမ်ႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈလႆႈၽႂ် ပေႃးဝႃႈၶႂ်ႈပဵၼ် တိုၼ်းတေလႆႈၶၢမ်ႇ လွင်ႈတေလႆႈပဵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ် ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၸႂ်သေႁဵတ်းဢဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တီႈတေႉမၼ်းၵေႃႈ လွင်ႈလႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈၼႆႉ သၽေႃးမၼ်းမွၵ်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်လိူဝ်သေ ၼႆႉၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၼၼ်ၸိုင် လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉ ထုၵ်ႇလီယွမ်းႁပ်ႉၶၢမ်ႇပၼ်မၼ်းယူႇ။ ပေႃးဝႃႈယွမ်းႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈလွင်ႈဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉၼႆၸိုင်၊ တိုၼ်းဝႃႈသေၶျႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈႁႃ ႁၼ်တီႈဢၼ်လီသေၼႆႉ၊ တီႈဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇသေၼႆႉ၊ တီႈဢၼ်ၶိုၵ်ႉသေၼႆႉၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈသင်လႄႈဝႃႈလႆႈလႃႇ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၽူႈမီးပၺ်ၺႃႇၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။

႑ -  ပဵၼ်လွင်ႈသွၼ်တူဝ်။

သင်ဝႃႈ မီးၽူႈဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတႃႇၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ထႅင်ႈပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေမေႃႁူႉ မေႃႁၼ်သေ မေႃဝႄႈပႅတ်ႈ လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်လူႉ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ

ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈထူပ်းႁၼ် ထူပ်းၺႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉ တေပၼ်လႆႈလွင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ၸႂ်ႈ တႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

႒ - ၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်။

သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈတွပ်ႇ (Interview) တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆလႄႈၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉလႆႈၶၢမ်ႇပေႇပႅတ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတွပ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈမူတ်းယူႇဝႃႈၼႆၵွၼ်ႇလႄႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၶဝ်လူဝ်ႇ လူဝ်ႇၶေႃႈတွပ်ႇ တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢမ်ႇၵႃးၵႂႃႇၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတေႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇလႆႈႁၼ် လူဝ်ႇလႆႈႁူႉၶေႃႈတွပ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်း တွပ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူႈၸိူဝ်းၵူႈလွင်ႈ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းမေႃတူၺ်း မေႃႁူႉမေႃႁၼ်ပေႃးၼႆ၊ ထႅင်ႈပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ်မႃး လႆႈမႃး လွင်ႈၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

႓ - ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ။

ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ် ဢၼ်လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႂ်တူၵ်း၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၶီငဝ်၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၼႅင် ၸႂ်သင်၊ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းမေႃဢဝ်မၼ်းၼႆ ယင်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ လႆႈသင်လႃႇပေႃး ဝႃႈၼႆၸိုင် - ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢွင်ႇမၢင်ႇၵႂႃႇတင်းၼႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေႁူႉမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်မၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးထႅင်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁူႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈၶတ်းၸႂ် လိူဝ်သေၼႆႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

႔ - လွင်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်။ ၼမ်ႉၸႂ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်။

လွင်ႈတူဝ်ထူပ်းဢၼ်လႆႈ လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ ၸုၼ်ႉပႅတ်ႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တိူဝ်းတွၼ်းမႃး လိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵတ်ႉၶႅတ်ႉလိူဝ်မႃးၼၼ်ႉ တေလႆႈသွၼ်ဢဝ် လဵပ်ႈ ႁဵၼ်းဢဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈတူဝ်ထူပ်းၼႆႉ ထူပ်းမႃးၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်မႃး လိူဝ်ၵဝ်ႇတိၵ်းတိၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

႕ - ယိူင်းမၢႆ။

ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈၼႆႉ တင်းသဵၼ်ႈတၢင်းယိူင်းမၢႆ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပႆယူႇၼၼ်ႉ မၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သၢင်းလၢင်းသေ ႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈသင်လႄႈဝႃႈၼႆပေႃးၼႆၸိုင် တွၼ်ႈတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းမီးသဵၼ်ႈတၢင်းတင်းၼမ် တႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈလိူၵ်ႈပႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉဝႃႈ မၼ်းယူႇတီႈၼႃႈၵၢၼ် တႃငၢၼ်းႁဝ်း ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း၊ မၼ်းသႅင်ႇၵၼ်ပႃး လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဝႆႉၸႂ်ယႂ်ႇယၢဝ်း ဢမ်ႇပွႆႇၽႃႈမၼ်း ပႅတ်ႈသေႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉၼၼ် လွင်ႈပိူၼ်ႈပွႆႇပႅတ်ႈ ၸုၼ်ႉပႅတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းသွၼ်ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လၵ်းလႅမ်မႃး လိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ မၼ်းသွၼ်ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပိုင်ႈဢိင်လႆႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ မၼ်းသွၼ်ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မေႃလိူၵ်ႈပႆ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ် မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၼမ်ႉယမ်ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈသေ

ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ